ΕΝΟΤΗΤΑ 3η
Κείμενο Α΄
Ἐν μέν οὖν
τῷ λοιπῷ βίῳ τήν τοιαύτην ἐπιείκειαν ἴσως οὐκ ἄν τις ἐκβάλλοι· καί γάρ
φιλόφιλον εἶναι δεῖ τόν ἀγαθόν ἄνδρα καί φιλόπατριν καί συμμισεῖν τοῖς φίλοις
τούς ἐχθρούς καί συναγαπᾶν τούς φίλους· ὅταν δέ τό τῆς Ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ
τις, ἐπιλαθέσθαι χρή πάντων τῶν τοιούτων καί πολλάκις μέν εὐλογεῖν καί κοσμεῖν
τοῖς μεγίστοις ἐπαίνοις τούς ἐχθρούς, ὅταν αἱ πράξεις ἀπαιτῶσι τοῦτο, πολλάκις
δ’ ἐλέγχειν καί ψέγειν ἐπονειδίστως τούς ἀναγκαιοτάτους, ὅταν αἱ τῶν ἐπιτηδευμάτων
ἁμαρτίαι τοῦθ’, ὑποδεικνύωσιν. Ὥσπερ γάρ ζῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεθεισῶν ἀχρειοῦται
τό ὅλον, οὓτως ἐξ ἱστορίας ἀναιρεθείσης τῆς ἀληθείας τό καταλειπόμενον αὐτῆς
ἀνωφελές γίνεται διήγημα.
Πολύβιος, Ίστορίαι 1.14.4-7
Παράλληλο κείμενο
Ὅταν γάρ τις τὸ τῆς ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ, ἐπιλαθέσθαι
χρὴ εὐνοίας καὶ μίσους καὶ πολλάκις κοσμεῖν τοὺς ἐχθροὺς τοῖς μεγίστοις
ἐπαίνοις, ὅταν αἱ πράξεις ἀπαιτῶσι τοῦτο, πολλάκις δὲ ἐλέγχειν τοὺς
ἀναγκαιοτάτους, ὅταν αἱ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἁμαρτίαι τοῦθ’ ὑποδεικνύωσι. Διόπερ
οὔτε τῶν φίλων καθάπτεσθαι οὔτε τοὺς ἐχθροὺς ἐπαινεῖν ὀκνητέον.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Ποιο είναι το χρέος του ιστορικού σύμφωνα με τον
Πολύβιο; (2 μονάδες)
2. Ποιες συνέπειες έχει για την ποιότητα του ιστορικού
έργου η μη τήρηση των προϋποθέσεων που εκθέτει ο Πολύβιος; Να αναφέρετε το παράδειγμα
που παραθέτει ο συγγραφέας.
(2 μονάδες)
3. Ποιο είναι το χρέος του ιστορικού σύμφωνα με την Άννα
Κομνηνή; Να βρείτε τις ομοιότητες ανάμεσα στο κείμενο Α΄ και το παράλληλο
κείμενο. (2 μονάδες)
4. Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της α.ε. με τα
συνθετικά που δίνονται:
Ὁδός + ἄγω .
Στρατός +ἄγω .
Κατά+ἄγω .
Παῖς( παιδός) +ἄγω .
(2 μονάδες) 5. Να αναλύσετε ετυμολογικά τις παρακάτω λέξεις . Τι
μέρος του λόγου είναι το β΄συνθετικό;
Μητρόπολις
.
Ἐχέμυθος .
Φιλόπατρις
.
Νικηφόρος
.
(2 μονάδες)
6. α) 1.ἐκβάλλοι: να γράψετε την υποτακτική στο ίδιο
πρόσωπο, αριθμό και χρόνο του ρήματος εκβάλλω. .
2. εἶναι : να γράψετε το απαρέμφατο
μέλλοντα του ρήματος ειμί. . 3. ἔχει: να γράψετε την ευκτική ενεστώτα
στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό. .
4. ἄγει: να γράψετε την προστακτική
ενεστώτα στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό. .
5. πείθομαι: να γράψετε το γ΄ ενικό πρόσωπο
υποτακτικής αορίστου. .
(2,5 μονάδες)
β) Να κλιθεί το ουσιαστικό ὁ ἀνήρ. (2,5
μονάδες)
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
|
7. α) 1. δεῖ φιλόφιλον εἶναι τόν ἀγαθόν ἄνδρα : ποιο είναι το
υποκείμενο του απρόσωπου ρήματος δει.
(0,5 μονάδα)
2. τόν ἀγαθόν ἄνδρα: να χαρακτηρίσετε συντακτικά τον
υπογραμμισμένο ομοιόπτωτο προσδιορισμό( παράθεση, επεξήγηση, επιθετικός,
κατηγορηματικός προσδιορισμός). (0,5 μονάδα)
3. αἱ πράξεις ἀπαιτῶσι τοῦτο: να χαρακτηρίσετε συντακτικά
την υπογραμμισμένη λέξη. (0,5 μονάδα)
4. Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐπήνεσε τόν ἂνδρα: να χαρακτηρίσετε
τη επιρρηματική μετοχή (τροπική, αιτιολογική, χρονική, υποθετική,
εναντιωματική, τελική) και να αναφέρετε αν είναι συνημμένη ή απόλυτη,
αιτιολογώντας την απάντηση σας. (0,5 μονάδα)
5. Ὥσπερ γάρ ζῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεθεισῶν ἀχρειοῦται τό ὅλον: η
υπογραμμισμένη μετοχή είναι συνημμένη ή απόλυτη; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. (0,5 μονάδα)
β) Να χαρακτηρίσετε
τους παρακάτω υπογραμμισμένους ομοιόπτωτους
ονοματικούς προσδιορισμούς (παράθεση, επεξήγηση, επιθετικός, κατηγορηματικός
προσδιορισμός)
(2,5 μονάδες)
1.
Παρ’
Ὁμήρῳ θαυμάζομεν τούς ἥρωας, Ὁδυσσέα και Ἀχιλλέα.
Ὁδυσσέα . Ἀχιλλέα .
2. Θουκυδίδης Ἀθηναῖος ξυνέγραψε τόν πόλεμον τῶν Πελοποννησίων και τῶν Ἀθηναίων
Ἀθηναῖος .
3.Μόνοι ὑπέρ ἁπάσης τῆς Ἑλλάδος πρός πολλάς
μυριάδας τῶν βαρβάρων διεκινδύνευσαν.
ἁπάσης .πολλάς .
